Οικογενής Αδενωματώδης Πολυποδίαση Κείμενο

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Είναι το πλέον συχνό σύνδρομο πολυποδιάσεως, μεταδιδόμενο κατά τον επικρατούντα αυτοσωματικό χαρακτήρα. Χαρακτηρίζεται από πρόωρη εκδήλωση εκατοντάδων έως και χιλιάδων αδενωματωδών πολυπόδων καθ’όλη την έκταση του εντέρου. Εάν οι ασθενείς παραμείνουν χωρίς θεραπεία, αναπτύσσεται ορθο-κολικός καρκίνος (Ο-Κ)  φθάνοντας στην ηλικία των 35-40 ετών. Επιπροσθέτως, υπάρχει ο κίνδυνος αναπτύξεως και άλλων κακοηθειών.

Η γενετική ανωμαλία της νόσου εντοπίζεται στη γενετική μετάλλαξη του APC γονιδίου. Υπάρχουν πολλά σύνδρομα  πολυποδιάσεως του εντέρου,  που κάποτε εθεωρούντο χωριστές κλινικές οντότητες. Σήμερα αποτελούν μέρος ή συνιστώσα του ιδίου φαινοτυπικού φάσματος της νόσου FAP.

Tα σύνδρομα με γενετική μετάλλαξη του APC γονιδίου παριλαμβάνουν: Το σύνδρομο Gardner, μερικές οικογένειες του συνδρόμου Turcot  και την ήπια μορφή αδενωματώδους πολυποδιάσεως  (Attenuated FAP ή AFAP).

Το σύνδρομο Gardner χαρακτηρίζεται απ’ότι και η κλασσική μορφή FAP  και επί πλέον από οστεώματα (ιδιαίτερα στα οστά του κρανίου και της κάτω γνάθου), οδοντικές ανωμαλίες και όγκους των μαλακών ιστών.

Το σύνδρομο Turcot χαρακτηρίζεται απ’ότι και η κλασσική μορφή FAP και από όγκους  του ΚΝΣ (μυελοβλαστώματα ).

Η AFAP μορφή  χαρακτηρίζεται από μικρότερο αριθμό πολυπόδων του κόλου (μ.ο. 30-35) συγκριτικά με την κλασσική μορφή. Οι πολύποδες τείνουν να αναπτυχθούν σε μεγαλύτερη ηλικία (μ.ο. ηλικίας 36 έτη) και εντοπίζονται στο δεξιό ημιμόριο του παχέος εντέρου.

Λαμβάνοντας υπόψη το φάσμα του πολυποδιασικού συνδρόμου, ασθενείς με πολλαπλούς αδενωματώδεις πολύποδες το πιθανότερο έχουν FAP ή μία των εκδοχών της, των AFAP ή MAP (ΜΥΗ-associated polyposis).

Εάν ένας ασθενής, με υποψία συνδρόμου πολυποδιάσεως, υποστεί γενετικό έλεγχο και δεν έχει APC  μετάλλαξη, θα πρέπει να γίνει έλεγχος του ΜΥΗ γονιδίου προς αξιολόγηση του ΜΑP, καθόσο 10-20% των ασθενών, οι οποίοι δεν έχουν μετάλλαξη του APC γονιδίου, έχουν μετάλλαξη αμφοτέρων των αλληλίων του ΜΥΗ γονιδίου.

O φαινότυπος του ΜΑP είναι συχνά δυσδιάκριτος από το FAP και ΑFAP ή AAPC, με τους ασθενείς να έχουν 10-100 πολύποδες, αλλά μερικές φορές ο αριθμός είναι >100 πολύποδες.

Το MAP αρχίζει συνήθως σε ασθενείς ηλικίας  > 45 ετών και οι ασθενείς αυτοί συχνά παρουσιάζουν συμπτωματικό Ο-Κ καρκίνο κατά το χρόνο της διαγνώσεως.

Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι δεν υπάρχει συνήθως οικογενειακό ιστορικό, δεδομένου του κληρονομικού τρόπου μεταβιβάσεως κατά τον υπολειπόμενο αυτοσωματικό χαρακτήρα. Πολύποδες του 12/λου ανευρίσκονται σε >20% των ασθενών.  Δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος άλλων τύπων καρκίνων που να συνδέεται με αυτό το σύνδρομο.

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Το APC γονίδιο είναι ογκοκατασταλτικό γονίδιο εντοπιζόμενο στη περιοχή  5q21. H λειτουργία του δεν είναι τελείως κατανοητή, αλλά έχει δειχθεί ότι παίζει ρόλο στη διάταξη των χρωμοσωμάτων κατά την κυτταρική διαίρεση στη μετάφαση.  Φυσιολογικά οι APC πρωτεϊνες προάγουν την απόπτωση των επιθηλιακών κυττάρων του κόλου. Η πλέον σπουδαία λειτουργία της είναι η απομόνωση της διεγερτικής επίδρασης της β-κατενίνης στον όγκο, μία πρωτεϊνη η οποία μεταγραφικώς ενεργοποιεί τα σχετιζόμενα με την ανάπτυξη γονίδια σε συνδυασμό με ιστικής κωδικοποιήσεως παράγοντες.

Μεταλλάξεις του APC  γονιδίου καταλήγουν σε ακρωτηριασμένη μη λειτουργική πρωτεϊνη. Η κατάληξη της απώλειας της APC λειτουργίας εμποδίζει (προλαμβάνει) την κυτταρική απόπτωση και επιτρέπει στη β-κατενίνη να συσσωρεύεται ενδοκυτταρίως και να διεγείρει την κυτταρική ανάπτυξη με επακόλουθο την ανάπτυξη αδενωμάτων.

Όσον η κλωνική επέκταση των κυττάρων που έχουν έλλειψη της APC λειτουργίας συνεχίζεται, η ταχεία ανάπτυξη τους αυξάνει τη πιθανότητα να συμβούν και άλλα γεγονότα ευνοούντα την ανάπτυξη του όγκου. Αυτό προκαλεί μεταβολές στην έκφραση ποικιλίας γονιδίων, που επιδρούν στο πολλαπλασιασμό, τη διαφοροποίηση, τη μετανάστευση και την απόπτωση των κυττάρων.

Τελικώς, αρκετά γενετικά γεγονότα συμβαίνουν, τα οποία επιτρέπουν στους αδενωματώδεις πολύποδες να γίνουν κακοήθεις σε ασθενείς με  FAP. Η διεργασία είναι παρόμοια με εκείνη που συμβαίνει στα σποραδικά αδενώματα. Ως αποτέλεσμα,  η APC πρωτεϊνη θεωρείται η πύλη προς τη νεοπλασία του κόλου.

Η μετάλλαξη/αδρανοποίηση είναι το αρχικό στάδιο στην ανάπτυξη του Ο-Κ καρκίνου σε ασθενείς με FAP.

Κληρονομούμενες μεταλλάξεις του APC γονιδίου, όπως στη περίπτωση του FAP, καταλήγει σε κύτταρα που περιέχουν ένα μεταλλαγμένο αντίγραφο και ένα φυσιολογικό αντίγραφο του γονιδίου. Οι ασθενείς κληρονομούν ένα μεταλλαγμένο APC αλλήλιο από ένα προσβεβλημένο γονέα, αλλά αδενώματα αναπτύσσονται όταν ένα δεύτερο αλλήλιο από ένα μη προσβεβλημένο γονέα μεταλλαχθεί ή χαθεί. Επομένως, κάθε επιθηλιακό κύτταρο στους ασθενείς με FAP έχει ένα μεταλλαγμένο  APC αλλήλιο. Αδρανοποίηση του υπόλοιπου φυσιολογικού αντιγράφου του APC γονιδίου με μετάλλαξη ή απώλεια, αφαιρεί την ογκοκατασταλτική λειτουργία του APC  γονιδίου, θέτοντας έτσι σε εφαρμογή την έναρξη αναπτύξεως των αδενωματωδών πολυπόδων. Η αδρανοποίηση του δευτέρου αλληλίου συμβαίνει συχνά στο κόλον, καταλήγουσα στην ανάπτυξη μεγάλου αριθμού πολυπόδων.

Μία αναδρομική μελέτη στην έκβαση 492 ασθενών με πολυποδίαση έδειξε ότι η ηλικία ενάρξεως της πολυποδίασης και της επιβιώσεως διέφερε σηματικά ανάλογα του γονοτύπου, αν και η ηλικία ενάρξεως του Ο-Κ καρκίνου δεν διέφερε. Ασθενείς με μετάλλαξη στο APC 0-178 ή 312-412 γονίδιο ανέπτυξαν πολυποδίαση αργότερα και επιβίωσαν περισσότερο, ενώ οι ασθενείς με μεταλλάξεις στο APC 1249-1549 γονίδιο ανέπτυξαν πολυποδίαση ενωρίτερα και δεν επιβίωσαν επί μακρόν.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ

Η συχνότητα παραμένει η ίδια διεθνώς. Στις Ηνωμένες Πολιτείες οι υπολογισμοί ποικίλλουν από 1 περίπτωση/6.850 άτομα σε 1 περίπτωση/31.250 άτομα. Επίσης, δεν υπάρχουν φυλετικές διαφορές ούτε διαφορές ως προς το φύλο (1:1). Η μέση ηλικία ενάρξεως της πολυποδιάσεως στη  FAP είναι τα 16 έτη. Η μέση ηλικία ενάρξεως του Ο-Κ καρκίνου είναι τα 39 έτη. Η μέση ηλικία ενάρξεως των πολυπόδων  της ήπιας μορφής FAP είναι τα 36 έτη, ενώ η μέση ηλικία ενάρξεως του Ο-Κ καρκίνου είναι τα 54 έτη. Οι ασθενείς αυτοί έχουν κατά προσέγγιση 30 πολύποδες σε σύγκριση με τους ασθενείς FAP.

ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ/ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ

H κύρια αιτία θανάτου είναι ο καρκίνος, ο οποίος αναπτύσσεται σε όλους τους ασθενείς , εάν δεν υποβληθούν εγκαίρως σε θεραπεία.

Η μέση ηλικία αναπτύξεως καρκίνου σε ασθενείς με κλασσική μορφή FAP είναι τα 39 έτη. Οι ασθενείς με αδενωματώδη πολυποδίαση είναι συχνά ασυμπτωματικοί.

Η δεύτερη αναφερόμενη θανατηφόρος επιπλοκή στη FAP είναι η διάχυτη μεσεντέριος ίνωση  που αναφέρεται και ως δεσμοειδείς όγκοι. Προσβάλλει ενδοκοιλιακά όργανα και αγγεία, προκαλεί απόφραξη του Γ.Σ. και περίσφιγξη αρτηριών, φλεβών και ουρητήρων. Δεσμοειδείς όγκοι αναφέρονται σε 4-32% των ασθενών. Ακόμη και μετά κατάλληλη χειρουργική θεραπεία στη FAP, 20% των ασθενών αναπτύσσουν δεσμοειδείς όγκους μετά κολεκτομή. Διάφορες μελέτες που έχουν γίνει, δεν έχουν βρεί  συσχέτιση μεταξύ της APC μεταλλάξεως και της αναπτύξεως δεσμοειδούς όγκου.

Παράγοντες υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν την ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού. Η θνησιμότητα από τους όγκους αυτούς  είναι 10-50%.

Η δεύτερη σε συχνότητα κακοήθεια σε ασθενείς με FAP είναι το αδενοκαρκίνωμα του 12/λου και της περιοχής της θηλής του Vater και προσβάλλει μέχρι 12% των περιπτώσεων. Σπανιότερες κακοήθειες  που συνδέονται με τη FAP  περιλαμβάνουν: μυελοβλάστωμα (σύνδρομο Turcot), ηπατοβλάστωμα, καρκίνο θυρεοειδούς, καρκίνο παγκρέατος και επινεφριδίων.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Οι περισσότεροι ασθενείς με FAP είναι ασυμπτωματικοί, μέχρις ότου αναπτυχθεί καρκίνος. Συνεπώς, η διάγνωση πριν από την εμφάνιση των συμπτωμάτων έχει σημασία. Σε ποσοστό 75-80% των ασθενών με FAP υπάρχει οικογενειακό ιστορικό πολυπόδων ή/και καρκίνου στην ηλικία των ≤ 40 ετών. Μη ειδικά συμπτώματα, όπως ανεξήγητη αιμορραγία, διάρροια ή κοιλιακό άλγος μπορεί να υποδηλούν FAP.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Αιματολογικές εξετάσεις

- Πλήρης αιματολογικός έλεγχος.

- Α΄φυτοπρωτεϊνη, ιδιαίτερα σε παιδιά ηλικίας < 5 ετών με FAP, για πιθανή ύπαρξη ηπατοβλαστώματος.

Ενδοσκόπηση

- Εύκαμπτος σιγμοειδοσκόπηση: Λόγω της διαχύτου φύσεως της νόσου, η αναγνώριση > 100 πολύποδες εδραιώνουν τη διάγνωση.

- Κολονοσκόπηση: Επιφυλλάσσεται για ασθενείς με ήπια μορφή FAP, λόγω του υψηλού ποσοστού πολυπόδων στο δεξιό ημιμόριο του παχέος εντέρου.

- Οισοφαγο-γαστρο-12/λοσκόπηση: Συνιστάται όταν διαγνωσθεί FAP στην κολονοσκόπηση, επειδή η συνηθέστερη 2^η θέση αναπτύξεως καρκίνου είναι το 12/λο. Η εξέταση αυτή υποβοηθεί στο να αξιολογήσουμε την παρουσία γαστρικών και 12/λικών αδενωμάτων, της φατερείου περιοχής περιλαμβανομένης. Συνιστάται δε κάθε 1-3 χρόνια. Οι καλοήθεις γαστρικοί πολύποδες είναι μέρος του φάσματος της FAP και συνήθως εντοπίζονται στο θόλο του στομάχου.

Ακτινολογικές εξετάσεις

- Ακτινογραφία κρανίου και γνάθων: Συνιστάται σε ασθενείς με Gardner συνιστώσα της FAP. Υποβοηθούν στην αποκάλυψη οστεωμάτων και οδοντικών ανωμαλιών.

- Βαριούχος υποκλυσμός προς αποκάλυψη πολυπόδων.

- Απεικονιστικές τομογραφικές εξετάσεις  (Echo, CT) συνιστώνται περιοδικώς προς έλεγχο πιθανής ανάπτυξης δεσμοειδών όγκων ή παγκρεατικού καρκίνου.

- Περιοδικό υπερηχογράφημα θυρεοειδούς αδένος λόγω αυξημένου κινδύνου αναπτύξεως καρκίνου του θυρεοειδούς. Εφαρμόζεται συμπληρωματικά προς την συνιστώμενη ετήσια κλινική εξέταση θυρεοειδούς.

Γενετικές εξετάσεις

- Δοκιμασία in vitro πρωτεϊνικής σύνθεσης.

- Αλληλουχία APC γονιδίου (η πλέον ακριβής δοκιμασία).

- Δοκιμασία γενετικής συνδέσεως.

Ενδοσκοπική Πολυπεκτομή – Βιοψία

- Επιβεβαίωση των ιστολογικών χαρακτηριστικών των πολυπόδων της FAP  που είναι σωληνώδη αδενώματα.

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Σύνδρομο Peutz-Jeghers

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η θεραπεία βασίζεται κυρίως στην ενδοσκοπική παρακολούθηση  των ασθενών προς αποκάλυψη της ενάρξεως της πολυποδιάσεως. Ακολούθως η χειρουργική  θεραπεία θα προλάβει την ανάπτυξη του καρκίνου. Όμως, λόγω του αυξημένου κινδύνου της αναπτύξεως και άλλων καρκίνων απαιτείται συνεχής ιατρική παρακολούθηση με σειρά   εξετάσεων, καθόσον η κολεκτομή θα κάλυπτε μόνο τις περιπτώσεις δυνητικού κινδύνου ανάπτυξης Ο-Κ καρκίνου.

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Ένας αριθμός φαρμάκων (πχ celecoxib, sulindac) έχει χρησιμοποιηθεί  προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός και το μέγεθος των πολυπόδων σε ασθενείς με FAP.

Η θεραπεία με φάρμακα περιλαμβάνει το sulindac και το celecoxib. Το celecoxib (αναστολέας της κυκλοοξυγενάσης-2 ‘COX-2’) λόγω της σχέσεως της με τη στεφανιαία νόσο δεν χρησιμοποιείται ευρέως.

Τα φάρμακα δεν κατέχουν πρωτεύουσα θέση σαν μονοθεραπεία στους ασθενείς με FAP, που δεν έχουν υποβληθεί σε χειρουργική θεραπεία. Όμως σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε κολεκτομή και ειλεο-πρωκτική αναστόμωση, τα ανωτέρω φάρμακα μπορεί να είναι  ωφέλιμα στη μείωση του μεγέθους και του αριθμού των αδενωματωδών πολυπόδων, που μπορεί να αναπτυχθούν στο εναπομείναν τμήμα του ορθού. Καρκίνος του ορθού, σε ασθενείς που έχουν υποστεί υφολική κολεκτομή και ειλεο-ορθική αναστόμωση, έχει αναφερθεί ενώ ευρίσκονται υπό θεραπεία με τα ανωτέρω φάρμακα.  Λόγω της αδυναμίας να ελεγχθούν οι πολύποδες με τα φάρμακα αυτά , τελικά η εκτομή όλου του ορθού κρίνεται αναγκαία. Αυτός είναι ο λόγος γιατί η υφολική κολεκτομή με ειλεο-ορθική αναστόμωση δεν είναι η προτιμητέα θεραπεία.

Επί του παρόντος μελετάται επίσης  και η χρήση των NSAIDs φαρμάκων.

Οι δεσμοειδείς ενδοκοιλιακοί όγκοι  μπορεί να ανταποκριθούν σε αντι-οιστρογονική θεραπεία (tamoxifen) και sulindac , επειδή τα οιστρογόνα φαίνεται να προάγουν την ανάπτυξη τους. Χημειοθεραπεία με δοξορουμπικίνη (Doxorubicin) και δακαρβαζίνη (Dacarbazine) μπορεί να δοκιμασθεί, εάν καμία ανταπόκριση δεν υπάρχει με άλλες θεραπείες.

ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

Εύκαμπτος σιγμοειδοσκόπηση: 1/ Κάθε 1-2 χρόνια, αρχίζοντας από την ηλικία των 10-12 ετών σε ασθενείς με FAP, προκειμένου να τεκμηριωθεί η έναρξη της πολυποδιάσεως.

2/ Σιγμοειδοσκοπική παρακολούθηση και αφαίρεση ή θερμοπηξία οιουδήποτε πολύποδος που υπάρχει στο εναπομένον ορθό ή στην εντερική ειλεϊκή λήκυθο. Πρέπει δε να εκτελείται κάθε 3-6 μήνες σε ασθενείς με FAP που έχουν υποστεί ολική ή υφολική κολεκτομή.

3/ Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος αναπτύξεως αδενωμάτων ή καρκίνου στην ειλεϊκή λήκυθο, όπως επίσης και αυξημένος κυτταρικός πολλαπλασιασμός σε αυτή τη θέση σε σύγκριση με την προσαγωγό εντερική έλικα του ειλεού.

4/ Άπαξ αποκαλυφθούν πολύποδες επιχειρείται η ενδοσκοπική αφαίρεση των μεγαλυτέρων εξ αυτών στους ασθενείς που δεν έχουν χειρουργηθεί μέχρι στιγμής. Αυτό είναι βασικό διότι η χειρουργική επέμβαση αναβάλλεται, έως ότου ο ασθενής φθάσει στην κατάλληλη, ψυχολογικώς, ηλικία των 18-20 ετών. Όμως, εάν τα  ιστολογικά χαρακτηριστικά  των εξετασθέντων πολυπόδων είναι προχωρημένα,  τότε συνιστάται έγκαιρη χειρουργική επέμβαση (κολεκτομή).

Ενδοσκόπηση Α.Π.Σ. (Οισοφαγο-γαστρο-12/λοσκόπηση) με ινοσκόπιο ευθείας και πλαγίας οράσεως. Πρέπει να γίνεται κάθε 1-3 χρόνια, άπαξ η διάγνωση γίνει και μετά την χειρουργική θεραπεία. Η προσθίας οράσεως εξέταση επιτρέπει την αναζήτηση και αποκάλυψη πολυπόδων, ενώ η πλαγία οράσεως επιτρέπει την εξέταση της περιοχής του Vater.

Ενδοσκόπηση με εντερική κάψουλα: Είναι χρήσιμη στην παρακολούθηση της νηστιδο-ειλεϊκής περιοχής του λεπτού εντέρου. Μερικοί ασθενείς που ευρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο μπορεί να ωφεληθούν από την ενδοσκοπική υπερηχογραφία της φατερείου περιοχής. 

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Λόγω της διαχύτου φύσεως της νόσου και του αναπόφευκτου της αναπτύξεως καρκίνου, τελικώς απαιτείται χειρουργική θεραπεία. (Εικόνα 1)

Ολική ορθοκολεκτομή και ειλεο-πρωκτική αναστόμωση με δημιουργία νεοληκύθου είναι η χειρουργική θεραπεία εκλογής.

Άλλες επιλογές είναι η ολική κολεκτομή με ειλεο-ορθική αναστόμωση και η πρωκτοκολεκτομή με τελική ειλεοστομία.

Εάν η φαρμακευτική θεραπεία και η ενδοσκοπική θεραπεία δεν ελέγχουν την ανάπτυξη των πολυπόδων τότε συνιστάται η αφαίρεση του ορθού στις περιπτώσεις ειλεο-ορθικής αναστομώσεως.

Οι δεσμοειδείς όγκοι θα πρέπει να αφαιρούνται, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις ουρητηρικής ή εντερικής αποφράξεως. (Εικόνα 2)

Όσον αφορά την αντιμετώπιση των 12/λικών πολυπόδων, η τοπική εκτομή και η ενδοσκοπική εκτομή πολυπόδων στη συγκεκριμένη περιοχή ακολουθείται από υψηλές τιμές τοπικής υποτροπής της νόσου. Καλύτερα αποτελέσματα έχουν επιτευχθεί ακολουθώντας οριστική χειρουργική εκτομή μέσω παγκρεατο-12/λεκτομής ή 12/λεκτομής με διατήρηση του παγκρέατος ή τοπικής 12/λεκτομής.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

- Ορθο-κολικός καρκίνος σε αθεράπευτες περιπτώσεις (100%).

- Καρκίνος 12/λου ή Φατερείου περιοχής (4-12%).

- Δεσμοειδείς όγκοι (περίπου 20%).

- Άλλες νεοπλασίες:(Μυελοβλάστωμα, ηπατοβλάστωμα, καρκίνος θυρεοειδούς, καρκίνος στομάχου, καρκίνος παγκρέατος, καρκίνος επινεφριδίων).

- Καρκίνος ορθού μετά υφολική κολεκτομή και ειλεο-ορθική αναστόμωση.

ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Ασθενείς με FAP χωρίς θεραπεία έχουν προσδόκιμο επιβιώσεως μέχρι την ηλικία των 42 ετών.

Η επιβίωση επιμηκύνεται σημαντικά μετά κολεκτομή.

Ο καρκίνος του ανωτέρου πεπτικού συστήματος (ΑΠΣ) και οι δεσμοειδείς όγκοι είναι η συχνότερη αιτία θανάτου μετά κολεκτομή. Αυτός είναι ο λόγος που επιβάλλεται συνεχής παρακολούθηση των ασθενών που υποβλήθηκαν σε κολεκτομή.

Η στατιστική πιθανότητα ανάπτυξης οιουδήποτε τύπου καρκίνου, εκτός του Ο-Κ καρκίνου, είναι επί το πλείστον ο καρκίνος της φατερείου περιοχής και ανέρχεται σε 11% στην ηλικία των 50 ετών και 52% στην ηλικία των 75 ετών.

ΟΔΗΓΙΕΣ

Ο οικογενειακός έλεγχος των ασθενών με FAP θα πρέπει να αρχίζει στην ηλικία των 12 ετών. Η εύκαμπτη σιγμοειδοσκόπηση κάθε 1-2 χρόνια είναι επαρκής έως ότου ο ασθενής γίνει 35 ετών και κατόπιν καθε 3 χρόνια.

Κατάλληλη γενετική συμβουλή θα πρέπει να γίνεται και  στους ασθενείς και στους συγγενείς. Ο γενετικός έλεγχος μπορεί να περιορίσει την ανάγκη παρακολουθήσεως της νόσου σε μερικές οικογένειες μόνον.

Ένας γαστρεντερολόγος θα πρέπει να επιληφθεί της παρακολουθήσεως (follow up).

Είναι απολύτως αναγκαία η κατάλληλη παρακολούθηση προς αποκάλυψη και θεραπεία άλλων καρκίνων και επιπλοκών της FAP μετά από χειρουργική θεραπεία.

Ενημέρωση των ασθενών για τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου μετα κολεκτομή και της ανάγκης  τακτικής παρακολουθήσεως.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Dekker E., Boparai K.S., Poley J.W., et al. High resolution endoscopy and the additional value of chromoendoscopy in the evaluation of duodenal adenomatosis in patients with familial adenomatous polyposis. Endoscopy  2009; 41(8): 666-9.

2. Douma K.F., Bleiker E.M., Aaronson N.K., et al. Long-term compliance with endoscopic surveillance advice for familial adenomatous polyposis (FAP). Colorectal Dis 2010; 12(12): 1198-1207.

3. Duncan R.E., Gillam L., Savulescu J., et al. The challenge of developmentally appropriate care: predictive genetic testing in young people for familial adenomatous polyposis. Fam Cancer 2010; 9(1): 27-35.

4. Friederich P., van Heumen B.W., Nagtegaal I.D., et al. Increased epithelial cell proliferation in the ileal pouch mucosa of patients with familial adenomatous polyposis. Virchows Arch 2007; 451(3): 659-67.

5. Johnson M.D., Mackey R., Brown N., et al. Outcome based on management for duodenal adenomas: sporadic versus familial disease. J Gastrointest Surg  2010; 14(2) :229-235.

6. Iaquinto G., Fornasarig M., Quaia M., et al. Capsule endoscopy is useful and safe for small-bowel surveillance in familial adenomatous polyposis. Gastrointest Endosc 2008; 67(1):61-7.

7. Newton K., Mallinson E., Bowen J., et al. Genotype-phenotype correlation in colorectal polyposis. Clin Genet 2012; 81(6): 521-531.

8. Nieuwenhuis M.H., De Vos Tot Nederveen Cappel W., Botma A., et al. Desmoid tumors in a dutch cohort of patients with familial adenomatous polyposis. Clin Gastroenterol Hepatol 2008;6(2): 215-219.

9. Schulmann K., Pox C., Tannapfel A., Schmiegel W. The patient with multiple intestinal polyps. Best Pract  Res Clin Gastroenterol  2007; 21(3): 409-426.

10. Will O.C., Hansmann A., Phillips R.K., Palazzo F.F., et al. Adrenal incidentaloma in familial adenomatous polyposis: a long-term follow-up study and schema for management. Dis Colon Rectum 2009; 52(9): 1637-44.

11. Zhang J, Ahmad S, Mao Y. BubR1 and APC/EB1 cooperate to maintain metaphase chromosome alignment. J Cell Biol 2007;178(5): 773-84.